Hành vi người tiêu dùng và những thói quen ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19

Hành vi người tiêu dùng và những ảnh hưởng

Có một điều mà chúng ta có thể chắc chắn trong thời gian này, đó là hành vi người tiêu dùng đã thay đổi đáng kể từ khi dịch COVID-19 nổ ra. Đại dịch đã tạo ra một sự đột biến (inflection point), dẫn tới việc mọi người cần sắp xếp lại những ưu tiên và nhu cầu của bản thân, đồng thời mua sắm, tiêu dùng thông tin và giải trí theo nhiều cách mới hơn. 

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, có một khoảng cách giữa ý định của chúng ta định làm và điều mà chúng ta thực sự làm. Chúng ta không thể dự đoán trước được hành vi của mình, đặc biệt là trong một sự kiện bất ngờ như đại dịch.

Một tin vui dành cho các marketers chính là, các yếu tố tâm lý làm nền tảng cho sự thay đổi hành vi lâu dài có thể dự đoán được, ngay cả khi không thể dự đoán được những tác động bên ngoài mà mọi người phải đối mặt. Việc hiểu nguyên nhân và biết mọi người hình thành thói quen như thế nào có thể giúp chúng ta dự đoán tốt hơn về cách mọi người có thể phản ứng trong và sau các tình huống mới.

Những cuộc khảo sát

Cuộc khảo sát gần đây của Kadence International với 3,400 người tham dự tại khắp khu vực Châu Á – Thái Bình Dương đã tiết lộ điều quan trọng nhất khi mọi người thành lập một hành vi người tiêu dùng mới. Với tổng cộng 5 yếu tố chính được đưa ra bao gồm:

•  Sự tiện lợi (convenience)
•  Tiết kiệm thời gian (time-saving)
•  Hiệu quả về chi phí (cost-effectiveness)
•  Sự yêu thích (enjoyment)
•  Sự thỏa mãn cá nhân (personal reward)

Những yếu tố này được sử dụng để tạo ra những chỉ số hình thành nên thói quen. Những chỉ số này theo dõi và đánh giá tầm quan trọng của một hành động đối với mọi người và khả năng họ tiếp tục hành động như vậy trong tương lai.

Để giúp các thương hiệu đánh giá hành động nào họ nên chú ý, một ma trận kết hợp những gì mà mọi người nói là sẽ tiếp tục làm với một đánh giá thực tế về việc hành vi người tiêu dùng đó có tiếp tục hay không.

Tại đây, chúng ta có thể xem xét các hành vi chính mà mọi người thực hiện kể từ khi đại dịch xảy ra và cơ hội để các thương hiệu thúc đẩy mọi người biến những hành vi này thành thói quen.

Những hành vi chính sẽ tiếp tục tồn tại sau đại dịch

Thay vì thuyết phục mọi người tạo ra những thói quen mới, các thương hiệu có thể lấy lòng người tiêu dùng nhanh hơn bằng cách phản hồi lại các hành vi mà mọi người đang thể hiện. Đặc biệt là các hành vi được đánh giá cao về nhiều thuộc tính hình thành nên thói quen vì chúng có tính cố định:

Mua sắm online – Shopping online

Nhiều người đang mua sắm online nhiều hơn bao giờ hết. Tại khu vực Đông Nam Á, 34% người dùng đã bắt đầu mua sắm quần áo từ năm 2020 và 94% người dùng mới đang sử dụng dịch vụ Digital có ý định tiếp tục gia hạn dịch vụ này sau đại dịch. Những người tham gia khảo sát chỉ ra rằng mua sắm online vô cùng tiện lợi. Giúp tiết kiệm thời gian và hiệu quả về chi phí. Và họ cũng thể hiện ý định sẽ tiếp tục làm như vậy.

Cùng đó, 41% người mua sắm trên website nói rằng website của thương hiệu cho họ một trải nghiệm phong phú và họ có động lực để sử dụng các trang Web có thể dễ dàng điều hướng và có thông số sản phẩm kỹ thuật rõ ràng, ở dạng ảnh hoặc video.

Những ý định hành vi này có thể đặt ra thách thức đối với các thương hiệu nếu không tạo ra được trải nghiệm khách hàng trên kênh online tốt. Những người được hỏi trong nghiên cứu gần đây về sở thích mua hàng online cho biết “tiết kiệm thời gian” (76%) và “giá thành tốt” (65%) là hai ưu điểm lớn nhất của mua hàng online, nhưng “thời gian giao hàng lâu” (55%) và “phí giao hàng” (57%) là hai cản trở hàng đầu.

Để nâng cao trải nghiệm của khách hàng khi mua sắm online, các thương hiệu nên xây dựng một mối quan hệ chặt chẽ với khách hàng của mình. Một ví dụ điển hình chính là trang mua sắm livestream của Alibaba – Taobao Live, kênh mua sắm này đã mang đến cho các nhà bán lẻ truyền thống cơ hội để kết nối trực tiếp với khách hàng. Nó cho phép người tiêu dùng mua sắm trong khi xem người dẫn đang đánh giá và giới thiệu sản phẩm; trải nghiệm bắt chước các hành vi tương tác xã hội của mọi người trong các trung tâm thương mại và cửa hàng.

Người mua sắm muốn khám phá, tìm hiểu và đánh giá sự lựa chọn của họ, và mua hàng một cách liền mạch. Vì vậy, điều này rất quan trọng cho các thương hiệu để đầu tư đầy đủ cho Digital để nâng cao trải nghiệm trực tuyến cho người mua hàng.

Học online nhiều kỹ năng mới – Learning Online

Trong hai năm qua, số người muốn học online các kỹ năng đã tăng vọt. Sau khi đại dịch bắt đầu, đã có 10% số người trên toàn cầu tìm kiếm từ khoá “how to…” (cách để…) nhằm cải thiện các kỹ năng của bản thân khi dành nhiều thời gian ở nhà hơn.

Những người tham ra khảo sát chỉ ra rằng học online rất thú vị và có ích cho bản thân họ, vì vậy họ muốn tiếp tục kể cả sau khi đại dịch kết thúc. Sắp tới, thị trường học trực tuyến e-learning sẽ mở rộng hơn 32% để đáp ứng nhu cầu từ khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.

Gen Z cũng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển này. Họ là những người thành thạo Digital, sống trong thời kỳ Digital nên nhận thức của họ đối với giáo dục sẽ không chỉ dừng lại trong khuôn khổ học tập trên lớp. Họ có cảm hứng sâu sắc hơn khi học tập trên Tiktok hay Instagram, đồng thời dễ dàng tiếp thu trên các video học tập tại Youtube. Đây là những công cụ giúp họ học hỏi những kiến thức mới, linh hoạt hơn và trở nên khác biệt trên thế giới.

Vậy làm thế nào để các thương hiệu cần tạo ra một sự kết nối chặt chẽ hơn với mọi người, nâng cao nhận thức về thương hiệu và tiếp cận thị trường mới thông qua giáo dục? Airbnb, một công ty có hoạt động kinh doanh bị ảnh hưởng đáng kể ở COVID-19, đã cung cấp những trải nghiệm trực tuyến mới cho người dùng như: các lớp học nấu ăn với đầu bếp địa phương, các bài học lịch sử với hướng dẫn viên du lịch và các bài học vẽ với các nghệ sĩ.

Nấu ăn tại nhà

Lên kế hoạch cho thực đơn hôm nay hay cải thiện kỹ năng nấu nướng của bản thân như làm bánh hay làm mỳ Ý đang sở thành xu hướng lan truyền và được phát triển nhờ mối liên hệ xã hội, tình cảm và văn hóa của mọi người với ẩm thực. Ngoài việc cảm thấy thú vị và thỏa mãn sở thích cá nhân, những người tham gia khảo sát cũng thừa nhận nó hiệu quả về mặt chi phí. Năm 2020, 47% Đông Nam Á lần đầu tiên mua online các sản phẩm tiêu dùng nhanh.

“Kể từ đại dịch nổ ra, phong cách sống của tôi đã bắt đầu thay đổi. Tôi đến siêu thị mỗi tuần, bắt đầu tự làm bữa trưa và tối cho bản thân vì nó rẻ.” 

– Một nhà thiết kế bao bì tại Thái Lan chia sẻ 

Để giữ cho xu hướng nấu ăn luôn hot, các nhà hàng tìm ra nhiều cách thú vị hơn. Nhằm hỗ trợ mong muốn tự nấu nướng của mọi người tại nhà. Ví dụ như: bộ nguyên liệu món ăn được chế biến sẵn cũng là một cách tuyệt vời. Điều này giúp các nhà hàng giữ kết nối với khách hàng. Đồng thời giúp họ thỏa mãn niềm yêu thích nấu ăn tại nhà.

Cơ hội để đổi mới

Khi mọi người bắt đầu một sở thích mới, họ thường “nghiện” nó trong thời gian đầu. Nhưng dần dần lại khó trong việc tiếp tục duy trì nó trong thời gian sau. Đôi khi, có thể nó không phải là hoạt động dễ hoặc không thuận tiện để thực hiện thường xuyên. Sau đó, những lần khác thì họ cảm thấy không đủ yêu thích nữa. Các thương hiệu có thể giúp giảm bớt sự cản trở của bốn lĩnh vực:

Ăn các thực phẩm tốt cho sức khỏe

Mặc dù mọi người thấy có ích khi nấu các món ăn lành mạnh ở nhà. Nhưng việc ăn uống lành mạnh có vẻ là một thách thức. Tốn thời gian và tốn kém khi lựa chọn các nguyên liệu lành mạnh hơn. Thực phẩm sơ chế sẵn có thể là giải pháp giúp mọi người duy trì thói quen này tốt hơn. Bởi nó có thể giúp dự đoán khẩu phần ăn một cách lành mạnh, giảm thời gian chuẩn bị.

Tại Hàn Quốc, các công ty sản xuất thực phẩm đã thành lập mô hình kinh doanh phân phối thực phẩm sơ chế sẵn. CJ CheilJedang – một công ty sản xuất các sản phẩm từ gạo đến đậu phụ và hải sản. Họ đã ra mắt dịch vụ Cookit từ năm 2019. Hay Yakult, được biết đến nhiều nhất với sản phẩm sữa chua uống lên men chứa probiotic. Đã tìm cách thâm nhập thị trường với thương hiệu EatsOn. Khi việc cung cấp các thực phẩm sơ chế sẵn đang trở nên phổ biến hơn. Họ hy vọng rằng các thương hiệu ở các quốc gia khác sẽ tận dụng cơ hội này. Từ đó, tung ra các dịch vụ trực tiếp phục vụ người tiêu dùng. Thông qua đó, đáp ứng nhu cầu về hành vi người tiêu dùng.

Cải thiện sức khỏe tinh thần

Sức khỏe tinh thần ngày càng trở thành một ưu tiên tại thị trường Châu Á – Thái Bình Dương. Cùng với nhận thức về tầm ảnh hưởng của cảm giác uể oải, chán nản và đảo lộn giờ ngủ. Nhiều người cảm thấy có ích khi có thể hỗ trợ người có vấn đề về sức khỏe tinh thần. Và họ có động lực để tiếp tục làm như vậy. Tuy nhiên, nó có thể tốn nhiều thời gian và không phải lúc nào cũng hiệu quả hoặc thuận tiện. Cơ hội cho các thương hiệu ở đây đó là tạo ra những cách thức dễ dàng hơn. Nhằm hỗ trợ việc thực hiện sức khoẻ tinh thần một cách tốt nhất.

“Mặc dù các dịch vụ về sức khỏe tinh thần có thể được cung cấp online. Nhưng cảm giác về sự tương tác giữa con người với nhau là phần quan trọng của dịch vụ này. Chính vì vậy, nó luôn luôn trở nên quan trọng.” 

– Nhà tư vấn tại Ấn Độ đưa ra quan điểm

Ví dụ, một nhà sản xuất nước hoa tại Singapore Scent by Six gần đây đã định nghĩa lại mình. Người này cho rằng, ông như một nhà vô địch về sức khỏe tinh thần. Bởi việc này diễn ra do ủng hộ sử dụng hương thơm để “chữa lành, làm dịu và sảng khoái”. Họ đã tiến hành hợp tác với Hiệp hội Sức khỏe Tinh Thần Singapore. Với mục đích nâng cao nhận thức về nguyên nhân và tập hợp những người cùng chí hướng. 

Hỗ trợ các doanh nghiệp địa phương

Khoảng một nửa số người tiêu dùng ở Singapore nói rằng họ thích bảo trợ các doanh nghiệp địa phương. Đồng thời hỗ trợ phục hồi tài chính sau đại dịch. Tuy nhiên, dù mọi người muốn hỗ trợ các doanh nghiệp và dịch vụ địa phương. Đồng thời thấy việc này thuận tiện và tiết kiệm chi phí. Nhưng họ không nhất thiết coi việc đó là thú vị hoặc bổ ích cho bản thân.

Làm thế nào doanh nghiệp có thể giúp người tiêu dùng vượt qua những rào cản này? Bằng cách khơi gợi cảm xúc của họ về tinh thần cộng đồng, cung cấp các ưu đãi mua sắm… Năm 2020, Shopee đã thực hiện thành công chiến dịch Mua sắm trực tuyến tại Malaysia. Mang lại doanh thu 40 triệu RM cho 80.000 người bán hàng Malaysia. Chiến dịch trở lại vào năm 2021 với nhiều ưu đãi lớn. Bao gồm phiếu giảm giá, giao hàng miễn phí và ưu đãi hoàn tiền. Tại Úc, 48% người tiêu dùng cho biết họ muốn sử dụng các chương trình khách hàng thân thiết của các doanh nghiệp địa phương. Làm nổi bật cơ hội cho các thương hiệu địa phương đầu tư vào các sáng kiến ​​như vậy.

Xem và theo dõi nội dung online

Với rất nhiều người đang mắc kẹt ở nhà, không có gì lạ khi họ lên mạng để giải trí. Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương có hơn 400 triệu người đang sử dụng dịch vụ phát trực tuyến. Các nội dung đó rất thú vị và tiện lợi. Nên dễ hiểu khi mọi người cảm thấy sẵn sàng đón nhận, xem các nội dung online như vậy. Nhưng nó không được đánh giá cao hiệu quả về chi phí, cũng như là tiết kiệm thời gian.

Với mục đích giúp mọi người tiếp tục thưởng thức các nội dung trực tuyến. Các thương hiệu có thể thử thực hiện những phương pháp đa dạng hoá. Như, đa dạng hoá cung cấp nội dung; đa dạng hoá trải nghiệm độc quyền.

Đại dịch COVID-19 đã gây ra những ảnh hưởng lớn đối với các buổi biểu diễn trực tiếp. Vì vậy, nhóm nhạc nam Hàn Quốc BTS đã tổ chức một buổi biểu diễn trực tuyến (live performance). Buổi diễn phá kỷ lục thế giới về lượng khán giả đông nhất trong một buổi hòa nhạc được phát trực tiếp. Con số khổng lồ 756.000 người hâm mộ từ hơn 100 quốc gia đã theo dõi chương trình. Hay như JD.com đã tổ chức thành công một buổi phát sóng trực tiếp khác. Buổi biểu diễn thành công với dàn DJ và các chương trình khuyến mãi đồ uống xuyên suốt sự kiện. Điều này đem lại hiệu ứng tích cực cho các thương hiệu đối tác của JD.com. Bởi, doanh số bán rượu của các doanh nghiệp đối tác đã tăng tới 70%.

Kết luận

Dù không thể chắc chắn về tương lai, nhưng các hành vi người tiêu dùng luôn có sự nhất quán. Bằng việc nhận biết và thấu hiểu những cách mà mọi người hành xử. Các thương hiệu có thể dựa vào điều này để dự đoán trong một thế giới không thể đoán trước. Qua đó, tự tin thu hút mọi người, giúp họ nhận ra động lực của mình. Từ đó đưa doanh nghiệp đi đúng hướng.

Bài viết thuộc quyền sở hữu của: ThinkwithGoogle

Bản dịch bởi: BondVietnam

—

LIÊN HỆ ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN THÊM: 

Email: Contact@bond.com.vn

Điện thoại: +84 9 3227 0077

Địa chỉ: 22 Mai Anh Tuấn, Đống Đa, Hà Nội